Contents
- Địa Lý, Lịch Sử và Giới Hạn Của Chính Sách
- Bài Học Kép Từ Việt Nam và München: Ranh Giới Của Chủ Nghĩa Hiện Thực
- Khám Phá Chủ Nghĩa Hiện Thực Qua Lăng Kính Của Morgenthau
- Bản Chất Con Người và Động Lực Quyền Lực
- Đạo Đức Cá Nhân vs. Trách Nhiệm Quốc Gia
- Xung Đột và Cân Bằng Quyền Lực
- Đánh Giá Sách
- Download Sự Trả Thù Của Địa Lý PDF (Chương 2)
Cuốn sách “Sự trả thù của địa lý” (tựa gốc: The Revenge of Geography, bản tiếng Việt do Omega+ phát hành với tên “Sự minh định của địa lý”) của Robert Kaplan đưa ra một góc nhìn sâu sắc về vai trò không thể phủ nhận của địa lý trong việc định hình các sự kiện chính trị và xung đột quốc tế. Bài viết này sẽ giới thiệu những luận điểm cốt lõi được trình bày trong sách, đặc biệt qua lăng kính của chủ nghĩa hiện thực, đồng thời cung cấp thông tin về việc tìm đọc hoặc tải bản Sự Trả Thù Của địa Lý PDF (dưới dạng một chương sách). Thất bại ban đầu của Mỹ tại Iraq là một minh chứng cay đắng cho thấy di sản địa lý, lịch sử và văn hóa đặt ra những giới hạn hữu hình cho những gì có thể đạt được tại một khu vực cụ thể, một luận điểm mà những người theo chủ nghĩa duy tâm thường xem nhẹ trong thập niên 1990.
Địa Lý, Lịch Sử và Giới Hạn Của Chính Sách
Những bài học từ Iraq củng cố quan điểm hiện thực rằng các yếu tố nền tảng như địa lý và lịch sử đóng vai trò quyết định. Tuy nhiên, việc vận dụng bài học từ một sự kiện lịch sử khác, như chiến tranh Việt Nam, cũng cần sự thận trọng. Phép loại suy từ Việt Nam, dù hấp dẫn, có thể dẫn đến chủ nghĩa biệt lập và thái độ thụ động, chấp nhận thế giới như nó vốn có thay vì nỗ lực cải thiện. Như nhà nghiên cứu Fouad Ajami nhận xét, đó là một thiên kiến dễ dãi với những kỳ vọng thấp.
Bài Học Kép Từ Việt Nam và München: Ranh Giới Của Chủ Nghĩa Hiện Thực
Nếu Việt Nam là câu chuyện về sự thừa nhận giới hạn, thì Hội nghị München năm 1938 lại là minh chứng cho việc vượt quá giới hạn một cách nguy hiểm. Chỉ 20 năm sau Thế chiến I, sự kiện München cho thấy mong muốn tránh xung đột bằng mọi giá của các chính khách hiện thực như Neville Chamberlain có thể tạo điều kiện cho các thế lực độc tài như Đức Quốc xã và Đế quốc Nhật Bản thực hiện mưu đồ của mình.
Mỗi bài học lịch sử, dù là Việt Nam hay München, nếu đứng riêng lẻ đều tiềm ẩn rủi ro. Chỉ khi cân nhắc cả hai, chúng ta mới có cơ hội định hình một chính sách đúng đắn. Nghệ thuật quản lý nhà nước của những nhà hoạch định chính sách khôn ngoan nằm ở việc nhận thức rõ những giới hạn của quốc gia mình và hành động táo bạo đến sát bờ vực mà không bước qua nó.
Khám Phá Chủ Nghĩa Hiện Thực Qua Lăng Kính Của Morgenthau
Chủ nghĩa hiện thực chân chính, do đó, là một nghệ thuật đòi hỏi cả trí tuệ và khí chất của người lãnh đạo. Nền tảng của nó có thể truy về Thucydides với tác phẩm Lịch sử Chiến tranh Peloponnese cách đây 2.400 năm, nhưng Hans J. Morgenthau, trong cuốn sách kinh điển Chính trị giữa các quốc gia: Cuộc đấu tranh vì quyền lực và hòa bình (1948), đã hệ thống hóa nó một cách toàn diện nhất. Hiểu rõ chủ nghĩa hiện thực của Morgenthau là chìa khóa để đánh giá đúng vai trò của bản đồ và những thông điệp mà địa lý mang lại – cốt lõi của “Sự trả thù của địa lý”.
Bản đồ thế giới minh họa vai trò của địa lý trong chính trị quốc tế
Bản Chất Con Người và Động Lực Quyền Lực
Morgenthau khẳng định thế giới là sản phẩm của các lực lượng gắn liền với bản chất con người. Theo Thucydides, bản chất đó được thúc đẩy bởi nỗi sợ hãi (phobos), lợi ích riêng (kerdos) và danh dự hay khao khát được công nhận (doxa). Morgenthau lập luận rằng để cải thiện thế giới, cần phải hành động cùng với các lực lượng này, chứ không phải chống lại chúng. Chủ nghĩa hiện thực chấp nhận con người với những khiếm khuyết vốn có, dựa vào tiền lệ lịch sử hơn là các nguyên tắc trừu tượng, và hướng tới “cái ít tệ hại hơn là cái tốt tuyệt đối”. Ví dụ, để dự đoán tương lai Iraq sau khi lật đổ Saddam Hussein, một người theo chủ nghĩa hiện thực sẽ nhìn vào lịch sử, bản đồ và quan hệ sắc tộc của chính Iraq, thay vì áp đặt các chuẩn mực dân chủ phương Tây.
Đạo Đức Cá Nhân vs. Trách Nhiệm Quốc Gia
Ý định tốt không đảm bảo kết quả tốt. Chamberlain hành động vì hòa bình nhưng lại gây ra đau khổ. Ngược lại, Churchill, dù có thể bị thúc đẩy bởi quyền lực cá nhân và quốc gia, các chính sách của ông lại mang đến hiệu quả tinh thần lớn lao. Tương tự, Paul Wolfowitz với ý định cải thiện nhân quyền ở Iraq đã dẫn đến kết quả ngược lại. Morgenthau chỉ ra rằng một quốc gia dân chủ không nhất thiết có chính sách đối ngoại tốt đẹp hay sáng suốt hơn một nhà nước chuyên chế, bởi “nhu cầu phải làm vừa lòng những cảm xúc của công chúng” có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tính hợp lý của chính sách.
Hơn nữa, nhà nước hoạt động trong một không gian đạo đức hạn chế hơn nhiều so với cá nhân. Cá nhân có thể hy sinh vì công lý, nhưng nhà nước không thể nói như vậy nhân danh hàng triệu người dân. Nhà nước phải bảo vệ sinh kế của họ và do đó, cần phải có nhiều mưu mẹo hơn. Việc các quốc gia khoác lên mình vỏ bọc đạo đức là điều thường thấy. Morgenthau cảnh báo rằng “việc biết rằng các quốc gia phải tuân theo luật luân lý là một chuyện, còn nếu giả bộ như biết chắc chắn cái gì là tốt và cái gì là xấu trong quan hệ giữa các quốc gia lại chuyện hoàn toàn khác.”
Xung Đột và Cân Bằng Quyền Lực
Bản chất con người khiến xung đột và áp bức là điều khó tránh khỏi trong quan hệ quốc tế. Những người theo chủ nghĩa hiện thực chấp nhận điều này và ít có xu hướng phản ứng thái quá. Họ hiểu rằng xu hướng thống trị là tự nhiên. Như John Randolph của Roanoke nói, “chỉ có sức mạnh mới có thể hạn chế được quyền lực.” Do đó, các tổ chức quốc tế tự thân chúng không đảm bảo hòa bình; chúng chỉ phản ánh sự thỏa hiệp giữa các quốc gia thành viên.
Bản thân hệ thống cân bằng quyền lực cũng không ổn định. Mỗi quốc gia, do lo sợ tính toán sai lầm, sẽ liên tục tìm cách chiếm ưu thế, dẫn đến những tính toán sai lầm nghiêm trọng như đã xảy ra trước Thế chiến I. Theo Morgenthau, chỉ có sự tồn tại của một lương tâm luân lý phổ quát mới có thể hạn chế chiến tranh, coi nó như một “thảm họa tự nhiên” thay vì hệ quả tất yếu của chính sách đối ngoại.
Đánh Giá Sách
“Sự trả thù của địa lý” (hay “Sự minh định của địa lý”) nhấn mạnh rằng việc bỏ qua các yếu tố địa lý, lịch sử và văn hóa trong hoạch định chính sách đối ngoại là một sai lầm nghiêm trọng. Thông qua việc phân tích chủ nghĩa hiện thực, đặc biệt là tư tưởng của Morgenthau, cuốn sách cung cấp một khung lý thuyết vững chắc để hiểu rõ hơn những ràng buộc và động lực thực sự chi phối quan hệ quốc tế. Nó là lời nhắc nhở rằng bản đồ không chỉ là những đường kẻ trên giấy mà còn ẩn chứa những câu chuyện về quyền lực, xung đột và số phận của các quốc gia.
Cuốn sách được viết bởi Robert Kaplan, một nhà báo và nhà phân tích chính trị nổi tiếng với các tác phẩm sâu sắc về địa chính trị và quân sự. Tác phẩm này là một đóng góp quan trọng cho những ai muốn tìm hiểu về ảnh hưởng lâu dài của địa lý đối với chính trị thế giới. Bản dịch tiếng Việt “Sự minh định của địa lý” do Tiến sĩ Đào Đình Bắc thực hiện và được Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam phát hành.
Download Sự Trả Thù Của Địa Lý PDF (Chương 2)
Để giúp độc giả có cái nhìn cụ thể hơn về nội dung cuốn sách, chúng tôi cung cấp liên kết tải về bản PDF của Chương 2: “Sự minh định của địa lý” (tương ứng với nội dung phân tích về chủ nghĩa hiện thực và Morgenthau ở trên). Đây là một phần trích đoạn, không phải toàn bộ cuốn sách.
Download Chương 2 tại đây: Chuong 2 – Su minh dinh cua dia ly.pdf
Nếu bạn quan tâm đến việc đọc toàn bộ tác phẩm để hiểu sâu hơn về lập luận của Robert Kaplan, bạn có thể tìm mua sách “Sự minh định của địa lý” tại các nhà sách hoặc các trang thương mại điện tử uy tín.
Đặt mua sách bản đầy đủ tại: Tiki.vn
Việc tìm đọc hoặc tải bản sự trả thù của địa lý PDF (dưới dạng chương 2) sẽ cung cấp những kiến thức nền tảng giá trị về địa chính trị và chủ nghĩa hiện thực trong quan hệ quốc tế.